Interview: met Nathalie van Nama Nama

Afgelopen jaar ben ik getrouwd. Onze bruiloft was zo duurzaam mogelijk maar het vinden van een fairtrade trouwjurk bleek nog niet zo gemakkelijk. Na een half jaar speuren op tweedehands adressen besloot ik om toch voor een gloednieuwe, op maat gemaakte designerjurk te gaan. BEELDSCHOON! Begin dit jaar kwam ik in contact met Nathalie, eigenaresse van een winkel met alleen maar fairtrade trouwjurken en dat vind ik heul mooi!

NamaNama is de eerste bruidsmodezaak in Nederland waar een collectie fairtrade, duurzame trouwjurken hangt. De jurken zijn afkomstig van Sanyukta Shrestha, een designer uit de UK die voornamelijk werkt met stoffen als organisch katoen, bamboe, hennep en ja: melkvezels (uit afvalproducten van melk). Alle jurken worden met de hand gemaakt door vrouwen uit Nepal.

Mijn eerste vraag is natuurlijk: ben je zelf getrouwd?
“Haha, nog niet! Mijn partner en ik werken allebei in de trouwbranche, hij als trouwfotograaf en in de bruidsmode. Je ziet zoveel mogelijkheden voorbijkomen dat je je afvraagt: Hoe ziet die ideale bruiloft er voor mij uit? Dat krijgt langzaam steeds meer gestalte. Eerlijk gezegd wilde ik als kind niet trouwen. Mijn ouders gingen tijdens mijn adolescentie uit elkaar en ik zag er het nut niet zo van in. Via mijn vriend ben ik besmet geraakt met het trouwvirus. Ik zag al die gelukkige bruidsparen met hun mooie en toch ook weer verschillende liefdesverhalen en werd weer verliefd op idee van het ‘trouwen’ en dat het ook anders kan. Een dag waarbij het vieren van de liefde centraal staat. Alles kan en alles mag, het is jouw dag. Maar nu eerst nog even een tijdje de focus op het verder ontwikkelen van mijn boetiek. Dan is er genoeg om bij weg te dromen in de tussentijd.”

Hoe is Nama Nama ontstaan?
“Nadat ik tijdens mijn reizen naar in India en Nepal in 2010 met mijn neus op de feiten werd gedrukt wat betreft arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie stopte ik abrupt met het kopen van nieuwe kleding. Het roer moest om. Ik begon met het importeren van vintage kleding. Vastberaden om mijn steentje bij te dragen aan de kledingindustrie. Via mijn partner kwam ik vervolgens in contact met de trouwbranche. Na het inkopen van twee vintage trouwjurken was ik verkocht. Ik vond het zo bijzonder om deze jurken nieuw leven in te blazen en zo te kunnen bijdragen aan een van de mooiste dagen van iemands leven.”

Met het kopen van een trouwjurk van Sanyukta zeg je NEE tegen sweatshops, NEE tegen slechte lonen en NEE tegen onmenselijke arbeidsomstandigheden. vertel hier eens over.
“Sanyukta Shrestha zorgt voor empowerment van vrouwencollectieven van weefsters en naaisters in haar geboorteland Nepal. Traditionele ambacht en vakmanschap worden hiermee in stand gehouden. De vrouwen werken onder goede arbeidsomstandigheden en verdienen een eerlijk loon. Veel trouwjurken worden nog massaal geproduceerd in fabrieken die niet voldoen aan de richtlijnen (denk aan Rana Plaza in Bangladesh die in 2013 instortte), waarbij de arbeiders overuren maken (en soms zelfs slapen op de werkvloer) tegen een loon dat niet of nauwelijks de basisbehoeften dekt. Maar ook als jurken gemaakt worden in een designerhuis blijft de oorsprong van de grondstoffen een vraagstuk. Het is een uitdagend en lastig pakket. Je kunt in China bijvoorbeeld stoffen van bamboe kopen die duurzaam zijn maar die zijn doorgaans niet ethisch geproduceerd. Een gebrek aan transparantie in de branche is dan ook een groot probleem. Sanyukta Shrestha is een van de 4 designers die bekend staat als ethisch en eco-vriendelijk. Die status krijg je niet zomaar. Naast het feit dat de jurken fairtrade zijn en van duurzame stoffen vervaardigd, is elke stap van het productieproces zo eco-vriendelijk mogelijk gemaakt (van het deels recyclen van grondstoffen tot de spaarlampen in de fabriek en de wijze van patronen knippen). Kijk hier maar even!”

Hoe zit het volgens jou met de zelfredzaamheid van Nederlandse vrouwen?
“Natuurlijk hebben zelfs in Nederland vrouwen doorgaans niet dezelfde positie en het inkomen als mannen. Het percentage vrouwen in hogere functies is nog te laag. Maar vergeleken met veel andere landen in de wereld kunnen wij vrouwen hier zowel dankbaar als trots zijn. Dankbaar dat we hier zijn geboren. Eind vorig jaar was ik weer even terug in India. Veel vrouwen daar worden niet alleen uitgehuwelijkt, in één van de meer traditionele staten van India, Kerala, kan een vrouw met een goede opleiding doorgaans niet eens de regio verlaten om elders, bijvoorbeeld in de high-tech stad Bangelore, een baan te vinden. Zij mag namelijk niet naar haar werk zonder chaperone. Haar mogelijkheden tot zelfraadzaamheid worden zo erg ingeperkt. Ook de ouders zouden het graag anders zien maar durven de gewoontes niet te veranderen onder invloed van de sociale druk.
Veel samenlevingen in de wereld worden nog gedomineerd door mannen. Daarom is het een positieve ontwikkeling dat steeds meer ondernemingen zich richten op de empowerment van de vrouwen in die landen. Zij zorgen ondanks alle uitdagingen voor het gezin, zij zijn de toekomst.”

Waar moet je allemaal aan denken als je een eigen onderneming hebt?
“Aan een heleboel, haha! Je bent eigenlijk (sowieso in eerste instantie) alles in een: in mijn geval in- en verkoper, social media specialist, marketingtijger, boekhouder, noem maar op. Alleen de verstelwerkzaamheden besteed ik uit. Eigenlijk zitten er dan ook te weinig uren in een week haha. Maar ik houd van het dynamische karakter van mijn werk. Geen dag is hetzelfde en dat houdt het interessant en uitdagend. Hiervoor was ik onderzoeker van beroep. Om een gedegen onderzoek op te zetten wil je van tevoren goed nadenken wat de meerwaarde is van je onderzoek. Vertaald naar het opzetten van een onderneming kun je je afvragen: hoe ziet de markt eruit en wat is mijn unieke invalshoek waarmee ik kan bijdragen? Bewust hierbij stilstaan is het halve werk. Wat is de basis, je filosofie en je unieke kwaliteit waarmee jij je onderscheidt? Daarnaast ben je niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid, bouw je geen pensioen of vakantiegeld op. Hiervoor zul je zelf geld opzij moeten zetten en/of je aansluiten bij het broodfonds tegen arbeidsongeschiktheid.”

Is ondernemen een onzeker bestaan?
“Ja, vooral als starter. Er komt nog zoveel op je af. Het duurt een tijd voordat je bekendheid krijgt. Dat maakt je inkomsten onzeker. Daarop moet je je verwachtingen in het begin bijstellen. Mensen staan doorgaans niet meteen in de rij. Dat kan dan tegenvallen. Maar na verloop van tijd ontstaat er steeds meer mond-op-mondreclame en wordt de hoeveelheid klanten voor een maand voorspelbaarder. Natuurlijk wil je wel blijven groeien om meer inkomsten te genereren en zo weer meer impact maken. Maar wat is echte zekerheid nog in loondienst? Vaste contracten worden steeds lastiger gegeven en ook een vast contract is makkelijker te ontbinden als dit noodzakelijk is voor het bedrijf. Dat is iets waar onze generatie een weg in zal moeten vinden. In al die onzekerheid kun je naar mijn mening dan maar beter iets doen waar je hart ligt, of dat nou in het ondernemerschap of in loondienst is.”

Ben je nooit bang voor de toekomst?
“Natuurlijk denk ik wel eens aan de toekomst. Maar zoals ik al aangaf is die voor ons allemaal onzeker. Zorgen maken is ook totaal niet constructief. We kunnen wel krampachtig proberen om invloed uit te oefenen maar de werkelijkheid loopt zelden zoals we dat verwachten. ‘Life happens when you are busy making other plans’. Dus ik leef vooral in het nu. Als morgen mijn laatste dag is weet ik dat ik alles heb gedaan wat ik wilde. Elke kans gegrepen, elke dag voor mijn droom en missie (het transformeren van de kledingindustrie) geleefd. Ondernemer zijn is niet makkelijk maar als je dat gevonden hebt waar je passie ligt, een missie hebt en blijft doorzetten is het meer dan de moeite waard. Het geeft zoveel voldoening. Door het ondernemerschap heb ik ook een enorme persoonlijke groei doorgemaakt. Daar ben ik heel dankbaar voor. Het heeft ook wat krachtigs. De toekomst ligt open en ik kan er elke dag voor kiezen een ander koers te gaan varen. De vrijheid, daar ben ik ook zo verliefd op. De vrijheid en authenticiteit, dicht bij mijn hart leven, zorgen ervoor dat ik ondanks alle uitdagingen nog steeds volmondig ja zeg tegen het ondernemerschap.”

Wat kunnen we als vrouwen doen om de wereld nog iets mooier te maken.
“Kijken naar waar ons hart, onze passie en onze talenten liggen. Gebruik dat. Het hoeft niet heel groots te zijn. Kijk eens wat je in omgeving zou kunnen doen met jouw passie en unieke talenten. Een stukje van onszelf geven aan een ander is wat de wereld mooier maakt. We zijn allemaal een kleine schakel in het web waarmee we veel positiviteit kunnen bij- en uitdragen en zo kunnen zorgen voor meer verbondenheid. Het lijkt misschien heel klein maar samen kunnen we zorgen voor een grote beweging. Laatst stond een artikel in de krant dat veel ( 7 op de 10) mensen duurzamer willen gaan leven maar ook weerhouden worden omdat ze bang zijn dat de ander niet meedoet. Die collectieve passiviteit is zo jammer. Ik zou daar iets anders tegenover willen zetten: “Be the change you wish to see in this world”, aldus Gandhi. Door zelf de wereld mooier te maken met je passie en levenswijze inspireer je anderen om hetzelfde te doen.”

Nathalie in drie woorden
“Gepassioneerd, bourgondisch en betrokken.”

Ultieme tip voor toekomstige bruidjes
“Pinterest is een ontzettend leuk platform om inspiratie op te doen, maar staar je er niet op blind. Het gaat om jou, om jullie. Ik adviseer mijn bruiden altijd om te luisteren naar hun gevoel en verschillende stijlen jurken te passen. Kies een jurk waarbij je straalt van oor tot oor, een jurk waarin je de mooiste versie van jezelf voelt. Kortom, een jurk die past bij je persoonlijkheid: Tijdloze schoonheid over trends.”

Neem ik kijkje op de website van Nama Nama voor meer informatie.