Perfectionisme op de werkvloer: hoe ga je ermee om?
Perfectionisme. Die ene eigenschap die te boek staat als ‘negatief’ en stiekem tóch positief is. Inmiddels is het voor veel werkgevers zelfs een afknapper wanneer dat op je CV staat. Maar klopt dat wel? Denken we er niet te makkelijk over?
Als je werk ontvangt van een perfectionist, zal je vast uitermate tevreden zijn. Een perfectionist heeft immers standaarden ver boven die van een gemiddelde medewerker. Maar voor iemand die altijd streeft naar perfecte resultaten is het loei zwaar.
Begrijp me niet verkeerd. Er is niets mis met het beste uit jezelf halen, zolang je maar reëel blijft en haalbare doelen stelt. Helaas zijn er in deze wereld een hele hoop mensen die hier te ver in gaan en nooit tevreden zijn. En dan verandert het in de eerste instantie positieve perfectionisme, wel degelijk in een negatieve eigenschap. We maken dus een duidelijk onderscheid tussen positief en negatief perfectionisme.
Wat is ongezond perfectionisme precies?
Een perfectionist streeft áltijd naar perfect resultaat: soms alleen op werkgebied, maar soms ook op meerdere aspecten in het privéleven. Altijd betekent ook echt altijd: een perfectionist is niet instaat wanneer er bijvoorbeeld weinig tijd is, iets minder goed te doen. Je kunt het bijna dwangmatig noemen.
Waar komt perfectionisme vandaan?
Gek genoeg heeft het helemaal niets te maken met de drang om goed te presteren; je probeert simpelweg jezelf te beschermen tegen het gevoel dat je niet goed genoeg bent. Hoogstwaarschijnlijk omdat je in het verleden onnodig veel bekritiseerd bent of omdat je gewoon heel gevoelig bent voor kritiek.
Herken jij jezelf hierin? Dan komen deze onderstaande tips misschien wel van pas:
1. Schrijf eens voor jezelf de voor- en nadelen op van het streven naar perfectie
En wees eerlijk! Niemand verwacht dat je nadat je deze punten op hebt geschreven, dingen ineens wel kunt loslaten. Het gaat erom dat je voor jezelf concreet benoemt wat je perfectionisme met je leven doet.
2. Praat tegen jezelf zoals je ook tegen een vriend of vriendin zou praten
Waarom zou je voor jezelf strenger zijn dan voor je medemens? Wat heb jij gedaan waardoor je niet hetzelfde verdient als de mensen om je heen? Zou je je beste vriendin veroordelen omdat ze een fout maakte op haar werk? Welnee, je zou haar goede moed inspreken en haar troosten, en dat is precies wat je vanaf nu bij jezelf ook gaat doen.
3. Maak een ‘al gedaan-lijstje’
Leg de focus niet op wat je nog moet doen, maar op wat je al gedaan hebt.
4. Spreek met jezelf af wat je af hebt aan het einde van de dag
En hou je hier echt aan. Zo voorkom je dat je te veel tijd kwijt bent aan één taak.
5. Laat je gevoel van tevredenheid niet alleen afhangen van resultaat
Natuurlijk wil je trots zijn op het eindresultaat, maar dat is lang niet altijd het belangrijkste. Denk bijvoorbeeld eens na over hoeveel je geleerd hebt en met welke interessante mensen je gesproken hebt.
Perfectionisme loslaten
Ongezond perfectionisme gaat hand in hand met weinig zelfvertrouwen en faalangst en om dat te overwinnen heb je natuurlijk meer nodig dan een aantal tips. Sterker nog als je niets doet heb je meer kans op een burn-out of een depressie. Er zijn boeken die je kunnen helpen, cursussen die je kunt volgen of je kunt een afspraak maken bij een psycholoog of coach. Neem jezelf serieus!
Dit artikel is geschreven door Marieke Tol in samenwerking met een psycholoog.
